Tıbbi terim olarak manik depresif ataklar halinde görülen bipolar bozukluk, adı üstünde iki uçlu bir kişilik bozukluğudur. Ruhsal durumlarda yaşanan değişiklikler sonucunda, kişide manik ve depresif ataklar görülebilir. Bazı günlerde aşırı derece taşkın davranışlar sergileyebilir, bazı günlerde ise oldukça depresif görülebilir. Manik ve depresif durumları genellikle birbirini takip ederek ilerler. Hastalıkta iyileşme ve atak dönemleri gözlenir. Bipolar bozukluğa sahip bireylerde iyileşme dönemleri normal bir insandan farksızdır. Ancak ataklar başladığında durum tamamen farklılaşır ve yaklaşık 2 hafta kadar sürebilir.
Bipolar Bozukluğun Belirtileri
Manik ve depresif ataklar halinde seyreden bipolar kişilik bozukluğu yaşayan kişilerde, depresif dönemlerinde genelde üzgün ümitsiz ve huzursuzluk durumları görülür. Günlük yaşamlarını gerçekleştirirken enerji eksikliği yaşayan bireylerde sıklıkla; değersizlik duygusu hakimdir. Konsantrasyon bozuklukları ve hafıza kayıpları depresif dönemde sıklıkla görülür. Ayrıca olay daha da kronikleşerek; uyku bozuklukları, mantıksız düşünceler ve intihara meyil durumları da gözlenebilir.
Hastalığın manik evrelerinde ise kişi, depresif atakların tam tersine; kendini çok mutlu ve sevinçli hisseder. Günlük aktivitelerini enerjik bir şekilde tamamlar ve genelde hayatını düzene sokabilmek için planlar yapar. Dikkatleri kolayca dağılabilir. Uyku ve yeme düzenleri manik evrede bozuktur. Aşırı derecede para harcama ve riskli davranışlarda bulunma, bipolar bozukluğun manik evresinin temel özellikleri arasında yer alır.
Bipolar Kişilik Bozukluğunun Nedenleri
Her hastalık gibi bipolar kişilik bozukluğunun da tam bir nedeni yoktur. Psikiyatrik bir hastalık olan manik depresif atak, genelde genetik faktörler, beyinde dopamin-serotonin dengesizliği ve olayı tetikleyici faktörler sonucu ile ortaya çıkabilir. Kadın ve erkekte eşit oranda görülen hastalıkta genellikle ilkbahar ve yaz ayları ataklarla seyrederken; kış ve sonbahar genellikle depresif durumların gözlendiği mevsimlerdir. Hastalığın ilk zamanlarında kişi tedavi almazsa manik ve depresif ataklarının süresi uzayacak ve olay kronik bir hale dönüşecektir.
Bipolar Bozukluk Tedavisi Nedir?
Bipolar kişilik bozukluğuna sahip bireyler, genellikle uzman psikolog ya da psikiyatrlar eşliğinde psikoterapi görerek hayatlarını düzene koymaya çalışır. Ancak burada en önemli tedavi; atakların ortaya çıkmasını sağlayan etkenleri önlemeye yönelik koruyucu tedavidir. Farmakolojik tedavinin yanı sıra hekim hastanın hayatı hakkında olabildiği kadar veri toplamaya çalışır. Daha sonrasında ise başta lityum olmak üzere. valproat ve karbamazepin gibi antiepileptik ve antipsikotik ilaçlar tercih edilmelidir. Ancak dediğimiz gibi olayı tetikleyen faktörleri önlemeye yönelik davranış değişikliklerini hastaya anlatmak da koruyucu tedavi içerisinde yer alır.
Bipolar Kişilik Bozukluğu Yaşayan Bireyler İçin Öneriler
Manik ve depresif ataklarla seyreden bipolar kişilik bozukluğu, genellikle kompleks tedavi sonucu çözüme kavuşmaktadır. Hekim, hastalara şu şekilde tavsiyelerde bulunur;
– Öncelikli olarak ilaçları düzgün kullanmalı
– Düzenli beslenme ve egzersiz yapılmalı
– Uyku düzenine dikkat edilmeli
– Alkol ve sigara gibi alışkanlık yapan maddelerden uzak durulmalı
– Hayatımızdaki stres yükünü azaltılmalı
– Öfke ve Duygu kontrolü yapmayı becerebilmeli.
Bipolar kişilik kişilik bozukluğu tüm dünyada yaygın bir şekilde görülür. Ancak uygun psikoterapi ve ilaç tedavisi ile birlikte birçok hasta, ruh sağlığına kavuşmakta ve normal hayatına devam edebilmektedir.
Bir Cevap Yaz
